<<< powrót

Szpital żydowski

Poza instytucjami religijnymi ważną rolę w życiu każdej gminy żydowskiej pełniły instytucje świeckie.Szczególnie ważną był szpital. W Tarnowie został założony w 1842 r., w specjalnie wybudowanym obiekcie przy obecnej ulicy Matki Bożej Fatimskiej, niedaleko cmentarza żydowskiego. Służył on społeczności do czasu powstania w 1913 r. nowoczesnego kompleksu szpitalnego, którego budynek przetrwał do dziś. W opuszczonym obiekcie umieszczono najpierw Dom Starców, z czasem zaś pełnił on pomocnicze funkcje dla szpitala. Niszczejący budynek dotrwał do 2016 r., kiedy to zdecydowano się go zburzyć, a w miejscu tym powstał szpitalny parking.

Nowy szpital, początkowo składający się z oddziałów: chirurgicznego, wewnętrznego i położniczego, w okresie tuż przed wybuchem drugiej wojny światowej był obiektem bardzo nowoczesnym, z kolejnymi oddziałami: dziecięcym i gruźliczym. Z historią tego szpitala związana jest tarnowska filantropka Debora Wechsler (1807–1887), kobieta bardzo zamożna, wspierająca wiele instytucji dobroczynnych, zwłaszcza zaś łożąca spore fundusze na rzecz funkcjonowania tego szpitala. Jej portret wisiał w kancelarii szpitala aż do wybuchu drugiej wojny światowej. Personel tej placówki składał się w całości z pracowników żydowskich, natomiast leczono tutaj chorych niezależnie od ich wyznania. Lekarze żydowscy współpracowali z lekarzami chrześcijańskimi pracującymi w sąsiednim szpitalu powszechnym. Żydowskim szpitalem kierowali znamienici specjaliści, znani w całym kraju, doskonali organizatorzy, wykształceni w najlepszych klinikach monarchii austro-węgierskiej. Wyróżniającymi się lekarzami byli dyrektorzy Schu̎tzerowie – Salomon i jego syn Leon. W szpitalu pracowali dr Marcin Bloch i jego siostra dr Franciszka Bloch-Merzowa, oboje interniści, dr Chaim Weiss i inni. Ostatnim dyrektorem był Eugeniusz Schipper, któremu przyszło zmagać się z niemieckimi szykanami, a w końcu – patrzeć na likwidację zasłużonej dla miasta placówki.

Po wojnie budynek żydowskiego szpitala włączono do kompleksu szpitala miejskiego. Historyczna budowla pełni obecnie funkcje administracyjne dla całego kompleksu Specjalistycznego Szpitala im. Edwarda Szczeklika.

<<< powrót

Galeria

Oryginalny brudnopis aktu fundacji Szpitala Żydowskiego w Tarnowie z dnia 26 I 1842 r.

Muzeum Ziemi Tarnowskiej, MT-H/2359/1-3

Plany głównego budynku nowego Szpitala Izraelickiego projektu Franciszka Mączyńskiego z Krakowa

Archiwum Narodowe w Krakowie. Oddział w Tarnowie

Plany głównego budynku nowego Szpitala Izraelickiego projektu Franciszka Mączyńskiego z Krakowa – Rzut poprzeczny

Archiwum Narodowe w Krakowie. Oddział w Tarnowie

Portret Debory Wechsler (1807-1887); twórca nieznany; Tarnów; przed 1887

Muzeum Ziemi Tarnowskiej, nr inw. MT-A-M/3599